CÂU CHUYỆN THỜI SỰ (12)

Logo Thoi su

9-trump-18 TÌNH SỬ LY KỲ CỦA

TÂN TT MỸ DONALD TRUMP 

Bí mật về tình sử đầy ly kỳ của tân Tổng thống Mỹ Donald Trump – người được mệnh danh là thỏi nam châm hút chân dài.

Dù được rất nhiều người đẹp trao gửi thân xác và trái tim, Donald Trump – doanh nhân nổi tiếng và thành đạt nhất nhì, vị tân tổng thống Mỹ chỉ chọn những người phụ nữ vừa đẹp lại vừa có đầu óc làm vợ. Phong độ, giàu có, phóng khoáng, ăn chơi, Donald Trump là thỏi nam châm thu hút các chân dài.

Tình sử của tân tổng thống Mỹ có thể nói là phong phú, hoành tráng và li kỳ không kém sự nghiệp kinh doanh và chính trị của ông. Những người đẹp từng bước qua đời “ông trùm hoa hậu” hầu hết đều là những người mẫu sắc nước hương trời. Tuy nhiên trong đó chỉ có 3 người từng được Donald Trump “đem kiệu rước” về làm chính thất phu nhân của mình.

1/- Ivana Zelnickova : Ivana, người gốc Czechoslovakia, là người vợ đầu tiên của Trump. Ivana sở hữu gương mặt khả ái, 9-trump-2vóc dáng cuốn hút vì từng là một vận động viên trượt tuyết giỏi. Ivana và Trump kết hôn vào năm 1977. Đây là cuộc hôn nhân đầu và “dài hơi nhất” tính tới thời điểm này của ngài tỷ phú.

Linh hoạt, sắc sảo, thông minh, Ivana được mệnh danh là “bà Donald” vì tên tuổi gắn nhiều với sự nghiệp cũng như danh tiếng của chồng. Bà từng tham gia các hoạt động kinh doanh cùng Trump, được ông tin tưởng giao phó chức phó chủ tịch hội thiết kế nội thất của Tổ chức Trump và chủ tịch của khách sạn, sòng bài Trump Castle. Bà cũng từng giữ chức chủ tịch các khách sạn và plaza ở Manhattan. Ivana hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ quản lý và được bầu chọn là Nhà quản lý khách sạn tiêu biểu năm 1990 của Mỹ.

Sau khi ly hôn vì phát hiện Trump cặp bồ với Marla Maples, Ivana ra đi vào năm 1990. Sau đó, bà tiếp tục thành công với vai trò nữ doanh nhân. Bà sở hữu công ty Ivana Haute Couture hoạt động trong lĩnh vực nước hoa, quần áo, mỹ phẩm,…

2/- Marla Maples : Marla Maples, người vợ thứ hai của Donald Trump cũng là một cựu siêu mẫu nổi tiếng. Thời trẻ, Marla sở hữu nhan sắc vượt trội với khuôn mặt đẹp, toát lên khí chất sang trọng, quý phái. Bà từng giàn9-trump-3h danh hiệu Á hậu bang Georgia. Chính sự quyến rũ của Marla đã khiến Trump từ bỏ người vợ đầu Ivana để chạy theo bà. Dù vậy, cuộc hôn nhân giữa họ cũng chỉ kéo dài được 6 năm, từ năm 1993 đến 1999.

Không chỉ xinh đẹp, nóng bỏng, Marla Mapples cũng là một người phụ nữ đa tài. Bên cạnh công việc người mẫu, bà còn đóng phim và tham gia các chương trình thực tế. Sau khi ly hôn với Donald Trump, Marla vẫn xuất hiện trong những hoạt động này thường xuyên. Hiện tại, tổng giá trị khối tài sản của bà rơi vào khoảng 20 triệu USD, theo ước tính của GoNetWorth.

3/- Melania Trump : Melanie Trump là vợ hiện tại của tỷ phú Donald Trump. Họ kết hôn vào năm 2002. Melanie là một người mẫu tiếng tăm gốc Slovenia. Sinh năm 1971 trong một gia đình giàu có, bà thông thạo 4 ngoại ngữ, tốt nghiệp Học viện thiết kế và kiến trúc ở thủ đô Ljubljana. Năm 18 tuổi, Melania ký hợp đồng với một công ty người mẫu ở Milan, Italy. Bà từng là người mẫu cho nhiều tạp chí danh tiếng như Vogue, New York Magazine, Harper’s Bazaar… và có quá khứ chụp ảnh khỏa thân cho GQ.

Bà Melania được đánh giá là một người phụ nữ thông minh, sắc sảo từ khi còn nhỏ. Hiệu trưởng ngôi trường Melanie từng theo học đã đưa ra nhận xét như vậy.donals-trunp “Cô ấy luôn rất tinh tế, được nuôi dưỡng theo cách rất truyền thống”, CNN dẫn lời Jelancic, bạn học cũ và hàng xóm của Melania.

Từ khi kết hôn với Trump năm 2005, tuy không tham gia nhiều vào hoạt động kinh doanh của chồng, cũng ít xuất hiện trước truyền thông,nhưng khi chồng chính thức đứng ra tranh cử, Melanie hết lòng ủng hộ bằng cách tham gia vào các chiến dịch của Trump. Những cử chỉ thân mật, tán dương chồng, bảo vệ các phát ngôn của chồng được đánh giá là động thái thông minh của bà Melanie.

4/- Rowanne Brewer : Tỷ phú Donald Trump cũng từng qua lại với hoa hậu Maryland 1988 Rowanne Brewer trong vài tháng.9-trump-4 Thời điểm đó người đẹp vẫn đang có đính ước với một nhạc sĩ nhạc rock người Baltimore. Ngài tỷ phú và chân dài nóng bỏng này chạm mặt và say mê nhau từ cái nhìn đầu tiên tại sự kiện ở Miami vào năm 1990. Donald Trump đã tặng vô số quà tặng cho Rowanne Brewer nhưng họ chỉ bên nhau vài tháng rồi chia tay trong hòa bình.

5/- Carla Bruni : Cựu siêu mẫu kiêm ca sĩ Carla Bruni và Donald Trump có với nhau khoảng thời gian say đắm ái tình vào năm 1991. Carla Bruni là một trong những chân dài “sát” đàn ông nhất. Cô dường như có thứ bùa mê đặc biệt, khiến không chỉ Donald Trump mà còn cả cựu Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy cũng sa vào lưới tình.

Sau khi chia tay Trump, người đẹp trải qua vài mối tình khác và cuối cùng chọn bến đỗ bên người đàn ông của chính trường Nicolas Sarkozy. Về sự nghiệp, Carla Bruni với vẻ đẹp sang trọng là nàng thơ của nhiều thương hiệu thời trang như Dior, trình diễn cho Chanel, DG và xuất hiện trên tạp chí Vogue.

9-trump-56/- Ingrid Seynhaeve : Sau khi ly thân với người vợ thứ hai là Marla Maples vào năm 1997, tỷ phú Donald Trump cặp kè với người mẫu áo tắm xinh đẹp Ingrid Seynhaeve. Cô là người mẫu cho nhiều hãng thời trang danh tiếng như Ralph Lauren và Victoria ‘s Secret. Với hình thể quyến rũ, làn da mượt mà và thần thái tươi tỉnh, chân dài này còn là đại diện của nhiều thương hiệu mỹ phẩm.

7/- Kara Young : Người mẫu Kara Young có quan hệ tình ái với Donald Trump vào năm 2001, sau khi ông ly dị Marla Maples. Sau khi chia tay, Trump đã ba hoa với truyền thông rằng ông đã cho Kara được trải nghiệm màn “lên đỉnh” hoàn hảo nhất trong cuộc đời cô. Kara Young là một người mẫu khá nổi tiếng. Cô từng 2 lần trở thành gương mặt trang bìa của Vogue vào năm 1988 và 1989. Ngoài ra người đẹp cũng từng làm mẫu cho Victoria’s Secret.

8/- Victoria Zdrok : Donald Trump cặp kè với người mẫu 9-trump-6chuyên chụp ảnh gợi cảm Victoria Zdrok trong một khoảng thời gian ngắn. Sau khi chia tay họ căm ghét và dành cho nhau những lời chê bai thảm hại. Tỷ phú Trump mô tả Victoria Zdrok chỉ là loại “gái hạng ba với bộ dạng thảm hại ở tuổi 35” còn Victoria Zdrok cũng không vừa khi đáp trả: “Ông ta chỉ yêu bản thân. Tôi chưa bao giờ gặp một gã nào tự phụ hơn”.

Màn “tổng sỉ vả” nhau giữa ngài tỷ phú và cô người mẫu ngực bự vẫn tiếp tục khi Donald Trump tuyên bố rằng một khi Victoria đã “lên giường” với ông ta thì cô nàng sẽ không thể có được ai khác tốt hơn.HNg Huynh V. Yen 2

oOo

Kết lại, tình sử của Donald Trump tuần theo đúng quy luật “chân dài – đại gia”. Thế nhưng dù được rất nhiều người đẹp trao gửi thân xác và trái tim, Donald Trump – doanh nhân nổi tiếng thành đạt nhất nhì nước Mỹ và là Tổng thống Mỹ tương lai chỉ chọn những người phụ nữ có đầu óc làm vợ. “Chồng tôi là một người rất thành công, do đó ông ấy cần một người vợ hiểu biết, thông minh, luôn nói thẳng nói thật với ông ấy”, người vợ thứ ba Melania từng tiết lộ bí quyết chọn vợ của Trump trong cuộc trả lời phỏng vấn tạp chí Dujour như thế.

Yên Huỳnh chuyển tiếp

Logo bay gio ke

9-an-choi-1CHỐN ĂN CHƠI CỦA

NGƯỜI SÀI GÒN XƯA

Với người Sài Gòn giữa thế kỷ trước, muốn ăn ngon phải ra quận 5, mua nhà tại quận 3, vui chơi ở quận 1 và đặc biệt tránh xa quận 4 vì nổi tiếng với nạn trấn lột.

Hơn 50 năm trước, Sài Gòn rất phổ biến bài vè về đặc điểm của những khu dân cư gọi là “đắc địa” của Hòn ngọc Viễn Đông. “Ăn quận 5, nằm quận 3, múa ca quận 1, trấn lột quận 4″ – mô tả này ngắn gọn nhưng đầy đủ về thành phố lớn nhất nước:

Trong lịch sử 300 năm của thành phố Sài Gòn – Gia Định, quận 5 là nơi có cộng đồng người Hoa đông đúc. Khu vực còn gọi là Chợ Lớn này nổi tiếng với hàng loạt nhà hàng, khách sạn đủ phong cách, hương vị đặc trưng Trung Quốc.

9-an-choi-2aNgười Việt Nam quan niệm ăn cơm Tàu là ngon, là sang và tục này nhiều người giờ đây vẫn giữ. Mười đám cưới thì quá nửa chọn thực đơn của người Hoa nên người Sài Gòn nói “ăn quận 5″ ý là như thế.

Ngoài cơm, quận 5 còn khá nhiều món trứ danh như hủ tíu Triều Châu, vịt quay, cơm chiên Dương Châu… Hiện, khu vực Chợ Lớn và rải rác khắp Sài Gòn vẫn còn rất nhiều hàng quán với các món ăn danh tiếng này.

9-an-choi-2b“Nằm quận 3″ là đề cập đến nhà cửa lý tưởng nhất là ở khu vực này – trung tâm thành phố. Hàng loạt biệt thự, cư xá, cao ốc khang trang, đẹp có tiếng thời bấy giờ tập trung trên những con đường rợp bóng cây xanh, yên tĩnh như Tú Xương, Đoàn Thị Điểm, Ngô Thời Nhiệm, Hồ Xuân Hương…

Cư dân sống ở đây ngủ yên, ngủ ngon vì không có hàng quán, chợ búa ồn ào, phiền nhiễu. Giá nhà vì thế mà rất đắt đỏ, là niềm mơ ước của tất cả những người gắn bó với Sài Gòn.

Có lịch sử phát triển sớm cũng như nhộn nhịp, xa hoa nhất Sài Gòn vẫn là quận 1. Các dinh thự, ngân hàng, cao ốc, công ty, trung tâm mua sắm, siêu thị, nhà hàng, khách sạn sang trọng, bề thế đều tập trung ở đây. Ban ngày nhộn nhịp người vào ra, ban đêm cũng rộn ràng không kém.

Thời ấy, sau những ngày lao động mệt nhọc, dân Sài Gòn đều tụ tập đến sân khấu, phòng trà, xinê ở quận 1 để nghe nhạc, xem kịch, phim… Tại đây có các vũ trường hoành tráng không thua phương Tây 9-an-choi-3như Đại Nam, Kim Sơn, Mỹ Phụng, Quen Bee, Tự Do rồi đến Maxim’s… Trải qua hàng trăm năm, quận 1 hiện vẫn là trung tâm tập trung đủ loại múa ca.

Chỉ cách quận 1 con kênh Tàu Hủ, song nhắc đến quận 4 nhiều người vẫn dè chừng về vùng đất dữ nhiều khu ổ chuột đầy rẫy giang hồ, cướp bóc, trấn lột . Đời sống người dân khá nghèo khó, là khu vực của dân lao động, thợ thuyền, buôn bán nhỏ, công nhân khuân vác ở kho cảng Sài Gòn. Họ ở trong những căn nhà lụp xụp, những ngõ hẻm tối tăm, nơi tệ nạn xã hội hoành hành không thể kiểm soát…

Quận 4 dần thành “đất lành” cho các băng đảng xã hội đen, buôn lậu, mại dâm, ma túy, trộm cướp lập căn cứ địa. Những con đường ở đây ban đêm không ai dám đi một mình 9-an-choi-4bởi tình trạng giật dây chuyền, túi xách, cướp xe xảy ra như cơm bữa.

Tuy nhiên, hiện đây là khu vực thay đổi nhiều nhất Sài Gòn. Đường sá mở rộng, nhà phố sửa sang, khu dân cư cao tầng thay thế cho những ngôi nhà lụp xụp. Từ một quận nghèo, nhếch nhác, mất an ninh, quận 4 trở thành một vùng dân cư đầy triển vọng.

Một nhà nghiên cứu văn hóa ở Sài Gòn cho biết, đến nay vài quán ăn Tàu ở quận 5 vẫn rất ngon nhưng chỉ những người sành ăn tìm đến. Nếp ăn cơm Tàu xưa cũng không còn ở người trẻ. Tốc độ đô thị hóa, dân số ở Sài Gòn tăng quá nhanh, tình trạng kẹt xe, SG Ph Tat Daiô nhiễm bùng phát khiến những đặc trưng xưa dần phai nhạt.

“Giờ ở quận nào cũng có thể có quán ăn Tàu, tuy không ngon nhưng nhịp sống nhanh khiến ít người quan tâm đến việc thưởng thức.

Quận 3 cũng là điểm kẹt xe và không êm đềm như trước nữa. Quận 4 thì thay đổi chóng mặt và đang dần thoát khỏi cụm từ quận giang hồ trước đây”, nhà nghiên cứu này nói.  (theo Sơn Hòa / vnexpress)

Phan Tất Đại chuyển tiếp

Logo nhan vat 1

Hng Ng Van Danh 5NGUYỄN THÀNH VIỆT

ĐOẠT GIÃI PULITZER 2016

từ cuốn hư cấu ‘Cảm tình viên’

Năm nay giải Pulitzer danh giá tròn 100 năm tuổi và giải thưởng dành cho tác phẩm hư cấu năm 2016 đã được trao cho tác giả người Mỹ gốc Việt Nguyễn Thành Việt với tác phẩm đầu tay The Sympathizer (Cảm tình viên).

Tiểu thuyết lấy bối cảnh Sài Gòn 1975 với nhân vật trung tâm là một người đàn ông mang hai dòng máu Việt – Mỹ. Ông là một điệp viên Việt Nam và năm 1975 vượt biên từ Sài Gòn sang Los Angeles để hoạt động tình báo.

Trên facebook cá nhân, ông Nguyễn Thành Việt đã chia sẻ cảm xúc khi nhận được giải thưởng danh giá này : 9-giai-pulitzer1“Xin cảm ơn lời chúc của các bạn. Tôi đã kiểm tra với nhân viên của văn phòng xuất bản và họ xác nhận The Sympathizer đã thắng giải Putlizer… Tôi thật sự choáng váng”.

Nguyễn Thành Việt sinh ra tại Buôn Mê Thuột và theo gia đình di cư sang Mỹ vào năm 1975. Ông tốt nghiệp bậc cử nhân hạng ưu của trường đại học California, Berkeley với chuyên ngành tiếng Anh và Dân tộc học sau đó tiếp tục đạt học vị tiến sĩ. Hiện ông là giáo sư giảng dạy tại trường đại học Nam California. Tác phẩm mới nhất của Nguyễn Thành Việt là Nothing Ever Dies: Vietnam and the Memory of War, được Harvard University Press xuất bản hồi đầu tháng 4. Bên cạnh đó, Nguyễn Thành Việt đang viết tiếp phần tiếp theo của cuốn The Sympathizer.

Giải Pulitzer, được nhà xuất bản tiên phong Josseph Pulitzer sáng lập từ năm 1917 và được xem là giải thưởng danh giá nhất trong làng báo chí Mỹ. 9-giai-pulitzer-2Pulitzer tài trợ cho những năm đầu tiên trao giải Pulitzer và đã chỉ định trường Đại học Columbia là thiết chế giám sát giải thưởng. Cho tới nay, New York Times là tờ báo giành được nhiều giải thưởng Pulitzer nhất với 117 giải.

Trong di chúc của mình viết hồi năm 1904, Pulitzer, chủ bút báo New York World đề nghị trao giải cho 13 hạng mục, gồm 4 giải cho báo chí, 4 cho văn học, 4 cho sân khấu và 1 cho giáo dục. Đến nay, giải Pulitzer có 21 hạng mục, trong đó gồm các giải cho loại phóng sự, biên tập, biếm họa, nhiếp ảnh, tiểu thuyết, tiểu sử, sân khấu, thơ và âm nhạc.

Sau đó, Pulitzer lập ra một hội đồng tư vấn có quyền thay đổi nội dung giải thưởng. Từ năm 1917, giải được hiệu trưởng trường Đại học Columbia trao vào tháng 4 hàng năm. Giải thưởng còn kèm theo số tiền thưởng trị giá 10.000 USD.

9-giai-pulitzer-3Giải Pulitzer dành cho tác phẩm hư cấu được trao cho tác phẩm của một tác giả người Mỹ và tác phẩm đó nghiêng về đề tài mô tả cuộc sống ở xứ cờ hoa, được xuất bản trong năm. Hạng mục này từng có 31 năm được gọi là “hạng mục dành cho tiểu thuyết” và trong 66 năm đầu tiên cho tới năm 2013 được gọi là hạng mục dành cho tác phẩm hư cấu. Ban giám khảo giải có quyền không trao giải nếu thấy không có tác phẩm nào xứng đáng.

Trong 31 năm hạng mục dành cho tiểu thuyết, giải thưởng được trao 27 lần. Còn trong 66 năm đầu tiên cho tới năm 2013, hạng mục dành cho tác phẩm hư cấu được trao giải 59 lần. Trong 100 năm qua, hạng mục này không được trao giải 11 lần, trong đó gồm cả năm đầu tiên. Hiện đã có 3 nhà văn từng 2 lần đoạt giải ở hạng mục dành cho tác phẩm hư cấu, gồm  Booth Tarkington, William Faulkner và John Updike.

Trong các hạng mục giải Pulitzer, hạng mục văn học và báo chí được xem là quan trọng nhất. Như vậy, có thể nói đoạt giải Pulitzer năm nay là một niềm vinh dự lớn đối với Nguyễn Thành Việt bởi năm nay giải thưởng tròn 100 tuổi.

Thêm nữa, đoạt giải Putizer, Nguyễn Thành Việt có thể đứng cùng đội ngũ với các nhà văn nổi tiếng từng đoạt giải như Margaret Mitchell với Cuốn theo chiều giò – 1937), John Steinbeck – Chùm nho uất hận (The Grapes of Wrath –  1940), Tennessee Williams – Chuyến tàu mang tên dục vọng (A Streetcar Named Desire –  Vo tay1948) và Con mèo trên mái nhà nóng bỏng (Cat on a Hot Tin Roof – 1955), Hemingway – Ông già và biển cả (The Old Man and the Sea – 1953) và Harper Lee – Giết con chim nhại (1960).

Trong lịch sử giải Pulitzer, ít nhất còn có một người Việt nữa giành được giải thưởng là Nick Út, tên thật Huỳnh Công Út. Ông là phóng viên ảnh của hãng tin Associated Press (AP) và đã đoạt giải Pulitzer ở hạng mục Ảnh tin tức với bức ảnh Em bé Napalm (Vietnam Napalm Girl). Bức ảnh chụp em bé  Phan Thị Kim Phúc bị bỏng do bom napalm tại Trảng Bàng – Tây Ninh hồi năm 1972. (theo Tuấn Vĩ tổng hợp)

Nguyễn Văn Danh chuyển tiếp

Logo Phong su

Tr cuoi 5CÔNG NGHỆ SẢN XUẤT

NƯỚC MẮM VIỆT TRÊN BÁO ANH

Đầu bếp trên toàn thế giới đang tán tụng hương vị đặc biệt của nước mắm được cung cấp bởi một đơn vị sản xuất gia đình mang tên Red Boat, báo The Economist viết. Các câu chuyện của nước mắm tốt nhất thế giới bắt đầu, giống như nhiều người khác, với một người con trai chỉ muốn làm cho mẹ hạnh phúc.

Cường Phạm và cha mẹ của ông đã đến Hoa Kỳ từ Sài Gòn như người tị nạn vào năm 1979. Họ định cư ở miền bắc California, nơi Cường cuối cùng trở thành một kỹ sư, người đã dành 16 năm làm việc tại Apple. Mẹ của ông, tuy nhiên, không bao giờ có thể tìm thấy nước mắm, thứ khiến bà nhớ về quê nhà Việt Nam.

9-nuoc-mam-1Gia đình của Cường sở hữu một nhà máy nước mắm; chú của ông có thể chuyển những can nước mắm loại 20 lít, được tuyển lựa đặc biệt, chỉ dành cho gia đình.

Ở Mỹ, mẹ của Cường đành phải chấp nhận loại nước mắm thương mại, thường là mặn hơn với đa dạng các thiết kế từ Thái Lan, thứ mà theo một chuyên gia nấu ăn, sẽ chẳng thể so sánh với hương vị Việt. Vì vậy, Cường đã làm những gì mà một người con trai có thể làm: ông bắt đầu công ty nước mắm của riêng mình.

Nước mắm vốn từ lâu không phù hợp với khẩu vị của phương Tây. Điều đó bắt đầu thay đổi. Nó đã mang đến vị ngon mới cho súp và các món ăn mà nếu chỉ dùng muối sẽ không có được. Jon Fasman, trưởng văn phòng Đông Nam Á của Economist mô tả, nếu như nước tương là cây kèn trumpet duy nhất chơi ở blast đầy đủ, nước mắm là một tá đại hồ cầm thì nước mắm của Cường không có gì tuyệt hơn.

Trong khi nước mắm của Cường có thể chinh phục những người chuyên sử dụng như mẹ anh, các đầu bếp khắp Thái Bình Dương và ở châu Âu đã dần yêu chuộng loại hương vị này.

Ngay trung tâm Dương Đông, thị trấn lớn nhất trên hòn đảo phía nam Phú Quốc, bạn có thể ngửi thấy kho chứa của Cường rất lâu trước khi bạn nhìn thấy nó. Mùi vị nước mắm có thể nhận thấy ngay khi bắt đầu cưỡi xe máy đi vào đường chính. 9-nuoc-mam-2Mùi vị ấy mạnh hơn khi xe chạy trên con đường bụi bẩn và càng mạnh hơn khi đến sát cơ sở. Khi Cường mở cửa nhà kho của ông vốn được lớp bằng mái tôn dốc, mùi hương đã trở thành gần như hữu hình.

Trong cái nóng vào cuối buổi chiều, có cảm giác như đang được nhẹ nhàng ủ mặt vào một chiếc gối cá ấm áp. Bên trong nhà kho là 85 thùng gỗ khổng lồ, đang mở nắp. Bên trong thùng là huyết mạch của Đông Nam Á.

Mỗi thùng chứa 12 tấn cá cơm đen kéo từ vịnh Thái Lan, bao bọc với muối biển thu hoạch ngoài khơi bờ biển phía nam Việt Nam. Muối phản ứng với một loại enzyme trong ruột của cá cơm, và trong một năm cá sẽ tan. Cuối cùng, một công nhân của Cường sẽ khui đáy thùng và đổ vào chai – hoặc ai đó đủ may mắn để tham quan nhà máy, nếm một bát nhỏ nước mắm màu hổ phách.

9-nuoc-mam-3Nước mắm là nguồn protein chính cho hàng triệu người, và là trung tâm của các món ăn đa dạng của Đông Nam Á lục địa, giống như dầu ô liu là thực phẩm miền nam Ý và Levantine. Nó được được gọi bằng các tên khác nhau: nam pla ở Thái Lan, tuk trey tại Campuchia và patis ở Philippines.

Một gia vị tương tự là garum đặc trưng trong ẩm thực La Mã cổ đại, và phía tây nam Italia vẫn tạo ra một lượng nhỏ colatura di alici, một cá cơm lỏng tương tự như nước mắm.

Ở một số nơi thuộc Đông Nam Á, đặc biệt là Myanmar và Campuchia, người dân ăn bột cá lên men nhưng theo cách quyết đoán hơn: Họ sử dụng chúng như là thành phần trung tâm của món ăn chứ không phải là một hương liệu.

Nước mắm có thể khiến người lần đầu thử chạy xa. Nó thường có mùi hôi khó chịu đặc biệt là với sản phẩm rẻ tiền. Nhưng hương vị của nó tròn đầy và dịu nhẹ khi nấu. Và từng bước nó trở nên một thứ gây nghiện, Jon Fasman viết. “Tôi không thể tưởng tượng được nhà bếp của tôi thiếu nước mắm. Bạn có thể tạo ra một nước xốt cho hầu hết các món nước – thịt, cá hoặc rau – từ vị nước mắm…”

9-nuoc-mam-4Ở Việt Nam, Phú Quốc nổi tiếng với nước mắm giống như Bordeaux gắn danh với rượu vang, mặc dù những ngày này hầu hết các nhà sản xuất bán nước mắm của họ để pha chế với số lượng lớn trên đất liền. Tất nhiên, họ giữ một số cho mình – nước mắm nhĩ, phần khai thác đầu tiên từ mỗi thùng. Và đó là thứ mà Cường bán ra thị trường (và những gì ông chú anh đã chuyển cho mẹ của anh).

“Mọi người nghĩ tôi bị điên” khi bán nước mắm nhĩ, Cường nói. “Mọi người đều biết đó không phải là thứ để bán. Đó là thứ dành cho chính bạn”.

Năng suất để sản xuất loại này thấp. Cường sản xuất khoảng 3.000 lít cho mỗi thùng 12 tấn. Điều đó có nghĩa là phải mất khoảng bốn kg cá để sản xuất một lít nước mắm nhĩ.

Tất nhiên, bạn phải trả giá cho chất lượng. Một chai nước mắm nhĩ tốt có thể có giá lên đến ba lần so với một chai tiêu chuẩn (khoảng 9 USD thay vì 3 USD). Nhưng nó có hàm lượng protein cao hơn rõ rệt, trong đó nó mang lại hương vị phức tạp hơn, so-motsâu hơn, phong phú hơn, nhẹ nhàng hơn nhiều so với các loại sản phẩm hạng dưới.

Có lẽ điều quan trọng nhất đối với Cường, là làm vui lòng mẹ, và hàng trăm ngàn người khác, những người đang tìm kiếm hương vị quê nhà cách xa nghìn dặm.

“Điều cảm động nhất là chứng kiến một cụ già đi khập khiễng ra khỏi chợ châu Á mang theo một lốc nước mắm của chúng tôi”, Cường nói. “Họ tìm lại hương vị quê nhà – đó là một điều đẹp”.  (theo Nguyệt Thanh)

Nguyễn Văn Danh chuyển tiếp